Nông Nghiệp Nhanh

Những loại bệnh thường gặp trên cây Bơ và cách phòng trị

Bơ là loại cây nhiệt đới và á nhiệt đới, chứa nhiều dinh dưỡng và có hương vị thơm ngon, được tiêu thụ mạnh trên thị trường. Vì vậy, diện tích trồng bơ ngày càng được mở rộng và được trồng khá nhiều ở nước ta. Cũng như các loại cây ăn quả khác, trong quá trình trồng và chăm sóc, cây bơ cũng không thể tránh khỏi được một số bệnh thường gặp.

Những loại bệnh thường gặp trên cây Bơ và cách phòng trị

Ý kiến chia sẻ kinh nghiệm phòng trừ các loại sâu bệnh hại cây Bơ từ nông dân:

"Cho tôi hỏi, cây bơ nhà tôi ra quả nhưng chưa già nó đã tím hết và rụng lần, ngoài vỏ có những chấm đen chảy chất trắng ra ngoài. Hái đem vào để 1 thời gian thì chín nhưng bên trong bị dòi. Không biết bị gì nữa có phải là do ong châm hay không và trị như thế nào vậy."- bạn HạnhPhúcNơiĐây chia sẻ

"Cho em hỏi cách trị bệnh thối trên thân cây bơ và xì ra chất màu trắng cây xuống sức rất nhanh mà không biết làm sao." - bạn Vy Nguyen chia sẻ

Trả lời bạn Vy Nguyen: "Bệnh thối gốc chảy mủ trên cây có múi do nấm Phytophthora sp gây ra là một bệnh rất nguy hiểm và khá phổ biến trên cây có múi trong đó có cây bưởi.
Ban đầu vết bệnh làm cho vỏ của thân cây ở vùng gốc bị úng nước, thối nâu thành những vùng bất dạng, sau đó khô, nứt dọc và chảy mủ, vỏ cây bong ra, phần gỗ nằm bên dưới chỗ bị bệnh bị thối nâu, vết bệnh cứ lan rộng dần ra xung quanh, lan xuống cả bộ rễ, bộ rễ ít rễ tơ, rễ ngắn với phần vỏ bị thổi rất rễ bị tuột ra khỏi rễ. Do không hút được nước và dinh dưỡng để nuôi cây nên đã làm cho bộ lá của cây không ra được, các cành tược và cả cành lớn bị chết dần, cây bị bệnh xơ xác, nếu kéo dài sẽ làm cho cả cây bị chết. Ngoài gốc, rễ, bệnh còn làm cho trái bị thối nhất là những trái ở dưới thấp gần mặt đất.
Muốn hạn chế tác hại của bệnh, phải áp dụng kết hợp nhiều biện pháp một cách tổng hợp. Sau đây là một số biện pháp chính:
- Ở những vùng đất thấp dễ bị ngập úng trong mùa mưa cần lên liếp cao, nếu thấy vẫn chưa đạt yêu cầu phải đắp mô để trồng, để cây không bị ngập úng. Lên liếp hình mai rùa để dễ thoát nước mỗi khi có mưa. Nên có hệ thống bờ bao xung quanh vườn để kịp thời bơm nước ra khỏi vườn khi cần thiết.
- Trồng với mật độ hợp lý, không nên trồng quá dầy. Tăng cường bón thêm phân hữu cơ hoại mục và bón cân đổi giữa đạm, lân và kali, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển khỏe có sức chống dỡ với bệnh, đồng thời tạo cho vườn cây luôn thông thoáng khô ráo, hạn chế ẩm độ trong đất và trong vườn cây từ đó hạn chế bệnh phát triển và lây lan.
- Nếu là cây ghép thì vị trí ghép phải cách mặt đất khoảng 30-40cm để hạn chế nấm bệnh xâm nhập vào cây thông qua các vết ghép.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng gốc cây, không nên tủ cỏ rác rơm rạ xung quanh gốc để gốc cây luôn được khô ráo. Trong khi chăm sóc, tránh gây vết thương cơ giới cho vùng rễ và vùng thân gần gốc.
- Khi phát hiện cây chớm bị bệnh có thể dùng một trong các loại thuốc như: Aliette 80WP; Ridomil MZ 72WP/BHN; Curzate-M8 72WP để phun xịt lên vùng gốc của cây.
- Đối với những cây đã bị thối vỏ ở thân, gốc và rễ cái cần phải cào hết đất xung quanh gốc cây cho thông tháo. Dùng dao cạo sạch hết vết bệnh rồi quét dung dịch thuốc Aliette 80WP pha nồng độ 10-15% hoặc hỗn hợp Boóc-đô 1%. Sau một thời gian vết bệnh sẽ lành, vỏ cây sẽ tái sinh.
- Ngoài ra cũng có thể dùng nấm đối kháng với nấm Phytophthorn sp. là nấm Trichodernm hazianum để phòng trị bằng cách cứ một kg nấm T. hazianum trộn đều với 40 kg phân chuồng hoại mục giải xung quanh gốc cây với lượng 3-5 kg cho một cây (tùy theo cây đã lớn hay còn nhỏ)." Anh Van An chia sẻ

Chia sẻ biện pháp phòng trừ các loại sâu bệnh hại cây Bơ từ Vien Eakmat: "Bệnh hại thường gặp trên là bơ và cách phòng trừ"

Trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây bơ thường gặp phải rất nhiều sâu bệnh hại. Bệnh hại trên lá bơ thường gây ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của lá, lây lan ra trái khiến bơ bị hư hỏng hoặc mất thẩm mỹ.

Để đi sâu tìm hiểu về biện pháp trị bệnh cũng như kịp thời phát hiện những cây bị bệnh để điều trị nhanh chóng, tránh bị lây lan ra cả vườn bơ chúng ta cùng tìm hiểu cả những triệu chứng và biện pháp phòng trị bệnh cho cây bơ.

Bệnh đốm lá do Cerocospora purpurea

Triệu chứng và tác hại

Bệnh đốm lá thường xuất hiện ở những lá thành thục có màu sắc và kích thước gần tương đương nhau. Ban đầu đầu nấm bệnh sẽ xuất hiện trên lá, sau đó sẽ xuất hiện trên quả và gây hại nghiêm trọng.

Đầu tiên ở góc mép lá sẽ xuất hiện những đốm vàng hoặc hơi nâu, những đốm này sẽ xuất hiện dần và ngày càng lan rộng khiến lá bị khô, héo và rụng nhiều.

Nếu bệnh xuất hiện trên trái sẽ có những nốt mụt lồi khoảng 5 mm và cũng có màu nâu nhạt, sau đó đậm dần. Trái bị bệnh sẽ mất đi vẻ đẹp bên ngoài và cũng ảnh hưởng nhiều chất lượng bên trong.

Biện pháp phòng trừ

Trong quá trình chăm sóc bạn cần chú ý tỉa thưa cành để tạo điều kiện thông thoáng cho vườn cây.
Loại bỏ ngay những lá cây bị bệnh ra khỏi vườn và tiêu hủy ngay.
Chú ý bón phân và tưới nước hợp lý.
Phun thuốc bảo vệ trừ nấm theo đúng liều lượng và hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật.
Bệnh héo rũ do Verticilliumalbo-atrum.

Sâu bệnh hại lá bơ

Triệu chứng

Đây là một trong những bệnh hại nguy hiểm gây chết cây và mất năng suất nhiều nhất trên cây bơ. Khi cây bị nhiễm nấm sẽ bị héo lá ở một phần thân hoặc trên toàn bộ cây. Lá bị nhiễm nấm sẽ đổi sang màu vàng, chết nhanh và trở thành những lá khô rụng. Khi cây bị nhiễm nấm thì phần tiếp giáp giữa vỏ và gỗ sẽ xuất hiện những đường sọc màu nâu, chỉ cần lột vỏ cành hoặc rễ cây bị nhiễm bệnh sẽ thấy rõ.

Cây bị ảnh hưởng năng nề, có thể chết rất nhanh. Tuy nhiên sau vài tháng sẽ thấy những mầm non phát sinh ở những cành chưa bị chết và trong vòng một, hai năm cây lại sinh trưởng bình thường. Tuy nhiên những phần đã bị bệnh sẽ không thể cho trái lại được.

Nấm bệnh sẽ rơi rụng và nằm trong đất, khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ lại tiếp tục gây bệnh cho cây bơ hoặc bất kỳ loại thực vật nào tiếp xúc phải.

Biện pháp phòng trừ

Trong giai đoạn kiến thiết cơ bản,không nên trồng xen canh hoặc luân canh cây bơ với các cây họ cà.
Không trồng bơ trên những vùng đất kém thông thoát, không thể thoát nước hoặc ẩm thấp vì đây sẽ là nơi trú ngụ của các loại nấm bệnh.
Không sử dụng những cành của cây bị bệnh để nhân giống.
Nên sử dụng các giống bơ thuộc chủng Mexico vì khả năng kháng bệnh cao.
Khi phát hiện cây bơ có triệu chứng của bệnh, cần nhanh chóng cắt bỏ những cành nhiễm bệnh, cành chết để bệnh không lây lan.
Sử dụng ngay các thuốc hóa học như Anvil, Daconil và Aliette để bôi vào vết cắt và phun định kỳ theo đúng hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật hoặc hướng dẫn trên bao bì.
Bệnh hại trên lá cây bơ thường dễ dàng quan sát và phát hiện, chính vì vậy bạn nên thăm vườn thường xuyên và loại bỏ ngay những cành cây bị bệnh để tiêu hủy kịp thời để giúp vườn bơ (bơ bút) luôn được khỏe mạnh và cho năng suất cao.

Bệnh thối rễ cây bơ

Một trong những bệnh hại nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh trưởng chính là bệnh thối rễ do Phytophthora cinnamomi. 

Tác hại

Bệnh thối rễ do nấm Phytophthora Cinnamomi gây nên.
Bệnh thối rễ là một trong những bệnh hại nguy hiểm nhất trên cây bơ, bệnh có thể lây lan nhanh qua các vùng đất ẩm và thoát nước kém.
Bất kì ở độ tuổi nào của cây cũng có thể bị nhiễm bệnh.
Các mầm bệnh nằm sâu dưới đất và bắt đầu xâm nhập vào rễ cọc sau đó sẽ lây lan sang các rễ con khiến cây không thể hút nước và chất dinh dưỡng. Khi bệnh hại nghiêm trọng lá trên cây sẽ bị héo, đổi từ màu xanh đậm sang màu xanh nhạt rồi bắt đầu chết dần từ trên ngọn xuống dưới thân chính.
Có hàng ngàn kí chủ nấm tồn tại trong đất, nhất là trong đất trong vườn ươm nên bệnh dễ dàng lây lan, hạt giống lấy từ quả rụng trên đất có mầm bệnh cũng là tác nhân di truyền bệnh. Dụng cụ, giày dép của người và gia súc tiếp xúc với mầm bệnh rồi di chuyển ra bên ngoài sẽ khiến bệnh nhanh chóng phát triển.
Trong quá trình trồng và chăm sóc cây bơ, chúng ta không thể tránh khỏi các loại sâu bệnh hại làm ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và phát triển cũng như chất lượng của quả bơ.

Triệu chứng

Khi cây bị nhiễm bệnh, các tán lá sẽ thưa dần, không có lá mới mọc và cành nhỏ trên ngọn bị héo chết.
Lá nhỏ, từ màu xanh đậm sang màu xanh nhạt hoặc vàng, một thời gian sau thì bị héo rũ rồi úa nâu.
Cây vẫn cho quả nhưng quả không có kích thước như ban đầu. Kích cỡ quả nhỏ và năng suất thấp.
Rễ nhiễm bệnh thối rễ thường có màu đen, dễ gãy và khô. Cây nhiễm bệnh không ra rễ tơ.
Tùy vào sự tiến triển của bệnh mà cây có thể chết nhanh hoặc hết chậm.
vườn bơ đẹp
Vườn bơ được chăm sóc tốt tránh được bệnh thối rễ sẽ cho năng suất cao.

Biện pháp phòng trừ

Trước khi trồng cây làm đất sạch sẽ, tiêu hủy những cây có bệnh. Những vườn cây có bệnh nặng trước đó thì không nên trồng bơ.
Đất trồng cần có khả năng thoát nước tốt, chủ động tạo mương rãnh thoát nước. Vun gốc và trồng cây trên luống cao để tránh cây bị ngậm úng, dễ dàng bị nấm xâm hại. Không trồng cây quá thấp.
Chọn giống kỹ lưỡng, không sử dụng những giống có nguy cơ có mầm bênh, hạt rụng tại những vùng đang bị nhiễm bệnh hoặc gốc ghép có bệnh thì không nên dùng.
Tưới nước vừa đủ, không dùng nguồn nước tại những nơi đang có cây bị bệnh.
Trong quá trình chăm sóc cần bón thêm nhiều phân hữu cơ thô, xác bã thực vật. Bón thạch cao cho cây. Mỗi cây khoảng 10 kg. Bón phân chuồng, đạm vừa đủ.
Cần quan sát cây bơ thường xuyên, nếu phát hiện cây có dấu hiệu bị bệnh cần sử dụng các loại thuốc hóa học nhóm phosphite để giúp cây phục hồi. Các loại thuốc trừ nấm có hiệu quả được bà con nông dân sử dụng chủ yếu như: Aliette, Agri-fos, Fosphite và Ridomil Gold. Tùy vào triệu chứng của bệnh bạn có thể thay đổi liều lượng cho phù hợp. Sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì và cán bộ kỹ thuật.

>> Xem thêm: Kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cho cây bơ ra quả sai, trĩu cành